در بازارهای مالی، حرکات بازار می‌تواند غیرقابل‌پیش‌بینی باشد. حد ضرر یکی از معدود مکانیزم‌هایی است که از ضررهای بیش‌ازحد جلوگیری می‌کند. در این مقاله به تشریح اشکال مختلف حد ضرر ازجمله استاپهای ثابت و استاپ های دنباله‌رو می‌پردازد.
حد ضرر (استاپ لاس) چیست؟
حد ضرر، عملکردی است برای محدود کردن زیان هنگامی‌که بازار در جهت مخالف معامله حرکت می‌کنند. از حد ضرر می‌توان در معاملات لانگ یا شورت استفاده و آن را به ابزاری مفید برای هر استراتژی معاملاتی فارکس تبدیل کرد.
چرا استفاده از حد ضرر مهم است؟
استفاده از استاپها به دلایل زیادی حیاتی است، اما یک دلیل بزرگ برای استفاده از آن‌ها وجود دارد آن‌هم این است که ما هرگز نمی‌توانیم آینده را دقیق ببینیم و پیش‌بینی کنیم، قیمت‌های آتی یک ارز برای بازار ناشناخته هستند و هر معامله یک ریسک است.
در تحقیقات انجام‌شده، دریافت شد که معامله‌گران در اکثر مواقع در بسیاری از جفت ارزها برنده می‌شوند. نمودار زیر برخی از جفت‌های رایج‌تر را نشان می‌دهد.
همان‌طور که می‌بینید، معامله‌گران تقریباً و کمی بیشتر از نیمی از مواقع در جفت ارزهای معاملاتی متداول برنده‌شده‌اند، اما ازآنجایی‌که مدیریت سرمایه آن‌ها اغلب بد بوده، در حالت کلی پول ازدست‌داده‌اند.
معامله‌گران هنگام اشتباه کردن (در رنگ قرمز) بسیار بیشتر از زمانی که درست بودند (آبی) ضرر کردند.
دیوید رودریگز در مقاله چرا بسیاری از معامله‌گران پول خود را می‌بازند، توضیح می‌دهد که معامله‌گران می‌توانند با کسب سود حداقل به‌اندازه حد ضرر، به دنبال حل این مشکل باشند. به این معنا که اگر یک معامله‌گر پوزیشنی را با استاپ 50 پیپ باز کرد، باید حداقل به دنبال 50 پیپ سود باشد.
به‌این‌ترتیب، اگر یک معامله‌گر بیش از نیمی از زمان را برنده شود، شانس خوبی برای سودآوری دارد. اگر معامله‌گر بتواند 51 درصد از معاملات خود را برنده شود، می‌تواند به‌طور بالقوه سوددهی کند.
استراتژی‌های حد ضرر (استاپ لاس) در فارکس
در زیر پنج استراتژی برای قرار دادن حد ضرر آورده شده است:
-
1. استاپ ثابت
معامله‌گران می‌توانند حد ضرر را بر روی سطح قیمتی ثابتی تعیین کنند، و تا زمانی که معامله به قیمت حد ضرر یا تارگت برسد، استاپ را تغییر ندهند. سهولت این مکانیسم، سادگی آن است.
به‌عنوان‌مثال، یک معامله‌گر سویینگ در کالیفرنیا را در نظر بگیریم که می‌خواهد طی دوره معاملاتی آسیا موقعیت معاملاتی بگیرد.
این معامله‌گر می‌خواهد به معاملات خود فضای کافی بدهد بنابراین برای هر موقعیتی که باز می‌کنند، یک حد ضرر ثابت 50 پیپ تعیین می‌کنند.
-
استاپ ثابت بر اساس اندیکاتور
برخی از معامله‌گران حد ضرر ثابت را بر اساس اندیکاتوری مانند میانگین محدوده واقعی (Average True Range) قرار می‌دهند. مزیت اصلی این امر این است که معامله‌گران از اطلاعات واقعی بازار برای تنظیم آن استفاده می‌کنند.
بنابراین، اگر معامله‌گری مانند مثال قبل، 50 پیپ استاپ ثابت تعیین کند:
اگر بازار آرام باشد، 50 پیپ می‌تواند حرکت بزرگی باشد و اگر بازار بی‌ثبات باشد، همان 50 پیپ را می‌توان یک حرکت کوچک دانست. استفاده از اندیکاتوری مانند میانگین محدوده واقعی، یا نقاط چرخش و… به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا از اطلاعات اخیر بازار برای تجزیه‌وتحلیل دقیق‌تر مدیریت ریسک خود استفاده کنند.
-
استاپهای دنباله‌رو غیر خودکار
حد ضرر در فارکس می‌تواند به‌صورت دستی توسط معامله‌گر جابجا شود. بنابراین هنگامی‌که بازار به‌اندازه‌ای در جهت موقعیت معاملاتی شما حرکت کرد می‌توانید حد ضرر خود را جابه‌جا کنید.
نمودار زیر حرکت استاپ برای موقعیت شورت نشان می‌دهد. همان‌طور که موقعیت به نفع معامله حرکت می‌کند (پایین‌تر می‌رود)، معامله‌گر متعاقباً سطح استاپ را پایین‌تر می‌آورد. هنگامی‌که روند درنهایت معکوس شد، موقعیت استاپ و بسته می‌شود.
-
استاپهای دنباله‌رو
حد ضرر ثابت باعث بهبودی چشمگیری در رویکرد معامله‌گر تازه کار می‌شود، اما سایر معامله‌گران برای به حداکثر رساندن مدیریت سرمایه خود از استاپها به روشی متفاوت استفاده می‌کنند.
استاپهای دنباله‌رو زمانی تعیین می‌شوند که قیمت در جهت معامله حرکت کرده باشد. با این کار ریسک اشتباه بودن معامله کاهش می‌یابد.
به‌عنوان‌مثال، فرض کنید که یک معامله‌گر EUR/USD را در 1.1720 خرید داشته و حد ضرر را 167 پیپ پایین‌تر در 1.1553 تعیین کرده است. اگر قیمت بالاتر از 1.1720 برود، معامله‌گر می‌تواند استاپ خود را بالاتر بیاوردید یا حتی آن را روی نقطه ورود خود قرار دهد (شکل زیر را ببینید).
این شیوه چند کار را هم‌زمان برای معامله‌گر انجام می‌دهد:
اول اینکه حد ضرر بر روی قیمت ورودی منتقل می‌شود، که به آن «نقطه سربه‌سر» نیز می‌گویند، به‌طوری‌که اگر برعکس معامله حرکت کرد، معامله‌گر حداقل با ضرر مواجه نشود (چون استاپ با قیمت ورودی یکسان است).
دوم اینکه با سربه‌سر شدن معامله حال حاضر (اصطلاحاً ریسک فری هم می‌گویند) معامله‌گر می‌تواند ریسک اولیه خود را در معامله حذف و در موقعیت معاملاتی دیگری استفاده کند.
استاپهای سربه‌سر می‌توانند به معامله‌گران در حذف ریسک اولیه کمک کنند.
-
استاپ دنباله‌رو ثابت
استاپ دنباله‌رو ثابت به این صورت است که به‌صورت تدریجی همگام با جهت معامله تغییر می‌کند. برای مثال، معامله‌گران می‌توانند استاپها را در هر 10 پیپ حرکت به نفع معامله تنظیم کنند.
برای مثال، معامله‌گری EUR/USD را با قیمت 1.3100 با حد ضرر اولیه در 1.3050 خریداری می‌کند – پس‌ازاینکه EUR/USD به سمت 1.3110 حرکت کرد، استاپ را 10 پیپ بالاتر می‌آورد و به 1.3060 تغییر می‌دهد. و به همین ترتیب اگر قیمت به 1.3120 برسد، استاپ را بار دیگر 10 پیپ افزایش داده و به 1.3070 تعدیل می‌کند. این روند تا زمانی ادامه خواهد داشت که استاپ بخورد و یا معامله‌گر به‌صورت دستی معامله را ببندد. ولی اگر بازار از همین‌جا( 1.3120 ) برگردد و حد ضرر را فعال کند معامله‌گر 20 پیپ نسبت به حالت حد ضرر ثابت در 1.3050 کمتر ضرر می‌کند.
استاپهای دنباله‌رو ثابت با پله‌های تعیین‌شده توسط معامله‌گر تنظیم می‌شوند.